Σήμερα θα σου μιλήσω για χωριά κρεμασμένα στην άκρη απόκρημνων βράχων, κρυμμένα μέσα σε καταπράσινα δάση, πίσω από πυκνή ομίχλη. Για βουνά που μοιάζουν σαν να σκιστήκαν, σχηματίζοντας βαθιά φαράγγια με ορμητικά τρεχούμενα νερά. Για τόπους που γέννησαν Ολύμπιους Θεούς και ανάθρεψαν ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης. Που κατάφεραν και έμειναν αναλλοίωτα στο χρόνο και που αν είσαι προσεκτικός μπορείς ακόμα να ακούσεις τις ιαχές του Κολοκοτρώνη, στη κεντρική πλατεία και να δεις τις Μούσες να παίζουν κρυφτό με τον θεό Πάνα βαθιά μέσα στο δάσος. Σήμερα θα πω τους 10 λόγους που πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείς την ορεινή Αρκαδία φέτος τον χειμώνα, αν δεν το έχεις κάνει ήδη και αν το έχεις κάνει να την ξαναεπισκεφτείς. Άλλωστε απέχει από την Αθήνα μόνο δυο ώρες. Βαλέ λοιπόν το χοντρό σου μπουφάν πίστεψε στην Ορεινή Αρκαδία και φύγαμε.
Βυτίνα
1. Η Βυτίνα είναι το πιο ζωντανό και τουριστικά αναπτυγμένο κεφαλοχώρι του Μαίναλου, 38 χλμ. βορειοδυτικά της Τρίπολης, και μια από τις δημοφιλέστερες βάσεις για σκι ή εξορμήσεις στην ορεινή Αρκαδία. Το όνομά της κατά την επικρατέστερη άποψη προέρχεται από τη λέξη “Βυθός” επειδή αρχικά ήταν κτισμένη σε λεκάνη ανάμεσα σε λόφους. Ιστορικά η Βυτίνα υπήρξε κέντρο ανεφοδιασμού κατά την ελληνική επανάσταση , με αποτέλεσμα η πόλη να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάρκεια του πολέμου με συνέπεια να πυρποληθεί επτά φορές από τον Ιμπραήμ. Μετά την απελευθέρωση και μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Βυτίνα ήταν το μεγάλο εμπορικό κέντρο της περιοχής με σημαντικό παζάρι.
2. Μια περιπλάνηση στα γραφικά σοκάκια της ανάμεσα στα πετρόχτιστα σπίτια με τις αχνιστές καμινάδες που βρίσκονται γύρω από την κεντρική πλατεία, με τα πελώρια πλατάνια και την κεντρική εκκλησία είναι ένα από τα πράγματα που επιβάλλεται να κάνεις. Τα σπίτια της είναι χτισμένα από το ντόπιο μαύρο μάρμαρο και κάθε γωνιά της αναδύει αρώματα από τα διάφορα μυρωδικά όπως την ρίγανη, το θυμάρι, το φασκόμηλο που κοσμούν με τα χρώματα τους τις βιτρίνες των μικρών παραδοσιακών καταστημάτων που μπορείς να τα προμηθευτείς.
3. Λίγο έξω από τα όρια του οικισμού βρίσκεται ο πολύ γνωστός «Δρόμος της αγάπης» ένας περίπατος, ίσως σε βοηθήσει να αλλάξεις γνώμη για τον ερωτά αν είσαι ρομαντικός, αν πάλι ανήκεις στην δική μου κατηγορία του μη ρομαντικού, το σημείο είναι εξαιρετικά όμορφο και αξίζει να περπατήσεις ανάμεσα σε αρωματικούς σφενδάμους και πλατάνια. Το παραμυθένιο δρομάκι υπήρξε ένα είδος Tinder μιας παλαιότερης εποχής και πήρε το όνομά του επειδή εκεί πήγαιναν τα ζευγάρια για να πρωτογνωριστούν, ανταλλάσσοντας ερωτικά βλέμματα και μηνύματα, σύμφωνα πάντα με τα αυστηρά ήθη της εποχής.
Δημητσάνα
4. Κρεμασμένη στα βράχια σχεδόν κρυμμένη πίσω από πυκνή πάχνη η Δημητσάνα είναι το πιο καλοδιατηρημένο χωριό του Μαίναλου και έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 947 στην θέση όπου στην αρχαιότητα υπήρχε η αρχαία πόλη Τευθίς. Ο σημερινός οικισμός είναι χτισμένος πάνω σε δύο αντικριστούς λόφους, το λόφο του Κάστρου και το λόφο της Αγίας Παρασκευής. Η Δημητσάνα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση τόσο λόγω των μπαρουτόμυλων όσο και λόγω των σημαντικών Δημητσανιτών που σχετίστηκαν με αυτήν.
5. Αξίζει να περιπλανηθείς στα μικρά πλακόστρωτα σοκάκια ανάμεσα σε πετρόχτιστα αρχοντικά και μπαρουτόμυλους, σε σύγχρονα εστιατόρια και πολυτελείς ξενώνες. Να αφήσεις την ιστορία να σε παρασύρει καθώς περνάς έξω από το αρχοντικό Αντωνοπούλου, που λειτουργεί πλέον σαν λαογραφικό μουσείο, να νιώσεις πως ακούς τους ψιθύρους του Κολοκοτρώνη και των υπολοίπων οπλαρχηγών, που συγκεντρώθηκαν στην μεγάλη τραπεζαρία του και σε αυτό τον γνωστό ως «μυστικό δείπνο του 21» αποφάσισαν να αποτινάξουν τον ζυγό των Οθωμανών. Δίπλα του στέκει το ψηλότερο πέτρινο κτίσμα της Πελοποννήσου, το πενταόροφο αρχοντικό Κουκουζή. Να επισκεφτείς σε το εκκλησιαστικό μουσείο που στεγάζεται στην οικία που γεννήθηκε μεγάλωσε ο πατριάρχης Γρηγόριος Έ και στο σπίτι του Παλαιών Πατρών Γερμανού, που στέκεται αγέρωχο στην κορυφή του λόφου του Κάστρου και που πρόσφατα άνοιξε τις πόρτες του στους επισκέπτες.
6. Να απολαύσεις την θέα στον απέναντι λόφο και στο νεότερο κομμάτι του οικισμού. τον μαρμάρινο πύργο με το καμπαναριό που φιλοξενεί το ρολόι και δίπλα την βιβλιοθήκη. Η βιβλιοθήκη της Δημητσάνας είναι η παλαιότερη βιβλιοθήκη της Ελλάδας και μπορεί σαν κτίριο να χρονολογείται το 1764, όταν ιδρύθηκε μαζί με το σχολείο, αλλά στην συλλογή της περιλαμβάνονται πολύ παλαιά πρωτότυπα βιβλία, μιας και εκεί μεταφέρθηκαν τα βιβλία από την Μονή του Φιλοσόφου που λειτουργούσε σαν Κρυφό Σχολείο τα χρόνια της Τουρκοκρατίας και που είχε σαν βασικό σκοπό την διατήρηση αλλά και την μεταλαμπάδευση της ελληνικής γλώσσας και γραφή
7. Βόρεια της Δημητσάνας ένας μικρός ασφάλτινος δρόμος που καταλήγει σε ένα σμιλεμένο μονοπάτι κάτω από την σκιά καταπράσινων δέντρων σε οδηγεί στην Μονή του Τιμίου Προδρόμου. Η Μονή του Τιμίου Προδρόμου είναι κτισμένη το 14ο αιώνα, κυριολεκτικά σφηνωμένη σε μία μικρή εσοχή που σχηματίζει ο απόκρημνος κάθετος βράχος. Τα μικρά της κρεμαστά μπαλκόνια και τα κελιά των μοναχών δείχνουν να αψηφούν τους κανόνες της βαρύτητας και να στέκονται στον αέρα. Τα υλικά κατασκευής της και οι πορτοκαλί αποχρώσεις των ξύλινων κουπαστών της και τον ανισόπεδων κεραμοσκεπών της, την κάνουν να δείχνει σαν συνέχεια του καφέ βράχου μέσα στον οποίο βρίσκεται. Στο εσωτερικό της επικρατεί η απόλυτη ησυχία. Χριστιανικοί ψαλμοί μόνο αντηχούν ανά τακτά χρονικά διαστήματα και ίσως κάποιοι ψίθυροι που διακόπτονται ενοχικά. Η θέα από τα μικρά σχεδόν μικροσκοπικά μπαλκόνια της κόβει την ανάσα. Οι πράες, μειλίχιες φωνές των μοναχών καθώς σε υποδέχονται ή όταν σε αποχαιρετούν ολοκληρώνουν την κατανυκτική ατμόσφαιρα.
Στεμνίτσα
8. Κινούμενος ακόμα πιο βόρεια και στην άκρη ενός δρόμου που δείχνει να ανηφορίζει ασταμάτητα, λουσμένη από το φως του ηλίου, βρίσκεται η Στεμνίτσα. Από τα πρώτα χαμόσπιτα στην άκρη του οικισμού μέχρι τα τεράστια επιβλητικά πυργόκτιστα με τα τοξωτά παράθυρα στην κορυφή του λόφου η Στεμνίτσα λαμποκόπα κάτω από τον φωτεινό ήλιο, κλέβοντας λίγο από την λάμψη του. Η «Χωριατοπούλα του Μοριά» όπως την αποκαλούσε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης υπήρξε το ορμητήριο του και η έδρα της πρώτης Πελοποννησιακής Γερουσίας. Μια βόλτα στα πέτρινα καλντερίμια της ιστορικής, άτυπης πρώτης πρωτεύουσας της ελεύθερης Ελλάδας, ανάμεσα σε κερασιές και καρυδιές, σε μικρά γεφύρια και κεφαλόβρυσα θα σε ανταμείψει. Στην πλατεία του χωριού στέκει η μεγάλη εκκλησία και τη σχολή αργυροχρυσοχοΐας. Η Στεμνίτσα αποτελεί κέντρο μεταλλουργίας από τα μεταβυζαντινά χρόνια. Αξίζει να σκαρφαλώσεις στο ψηλότερο σημείο του χωριού, το κάστρο της και απολαύσεις την θέα και να επισκεφτείς το λαογραφικό μουσείο το οποίο στεγάζεται και αυτό σε ένα από τα πέτρινα αρχοντικά που στην πλειοψηφία τους χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα.
9. Λίγο πριν το κλείσιμο άφησα τις γαστρονομικές προτάσεις μου για την ορεινή Αρκαδία. Στην Στεμνίτσα και την ομώνυμη ταβέρνα ¨Η Στεμνίτσα» φάγαμε τα πιο γευστικά ντόπια κρέατα και τις πιο φρέσκες σαλάτες και απολαύσαμε καφέ και πορτοκαλόπιτα στην «Γερουσία». Στην Δημητσάνα «Το στέκι της γεύσης» μας σέρβιρε τον καλύτερο κοκκινιστό κόκορα δίπλα στο τζάκι και ήπιαμε καφέ συνοδευόμενο με γευστικότατα κρουασάν στο «Κάτω από το Ρολόι».
10. Για το δέκα το καλό άφησα την εμπειρία που με εντυπωσίασε πιο πολύ και αυτή είναι οι νύχτες στην Δημητσάνα. Για να το θέσω πιο σωστά, οι πρώτες μεταμεσονύχτιες ώρες στην Δημητσάνα. Όταν τα ζεστά μαγαζιά με το τζάκι που σερβίρουν τα μοναδικά τους προϊόντα σβήσουν τα φώτα τους και ο κεντρικός της δρόμος πάψει να μοιάζει με πολύβουη συνοικία μεγάλης πόλης. την στιγμή που έχοντας πιει τα μοναδικά κοκτέιλ που σου σέρβιραν στο μοναδικά διακοσμημένο «4 εποχές» και κατευθύνεσαι προς το δωμάτιο σου τυλίγοντας το παλτό σου γύρω σου. Η ανάσα σου που αχνίζει στον παγωμένο αέρα, η καμπάνα του που ρολογιού χτυπάει και καλύπτει τα γέλια μιας παρέας που προπορεύεται, ο άνεμος που φυσάει δυνατά στα καλντερίμια και η ομίχλη που κατεβαίνει από ψηλά δημιουργεί μια νουάρ ατμόσφαιρα που όμοια της έχω συναντήσει μόνο σε πόλεις της Βόρειας Ευρώπης.
Κλείνοντας ένα ακόμα blog όπου γράφτηκε υπό τους ήχους την βροχής και των μπουμπουνητών, οπότε συγχωρείστε τον ίσως λίγο παραπάνω λυρισμό του κειμένου θέλω να σας πω πως σημασία δεν έχει ο προορισμός, αρκεί να έχει ταψί με γαλακτομπούρεκο για να πάρεις μαζί σου στην επιστροφή. Όπως πήραμε εμείς από την «Γερουσία» και αφήσαμε πίσω μας την ορεινή Αρκαδία εισπνέοντας για τελευταία φορά τα αρώματα της ελληνικής υπαίθρου, την μυρωδιά της καρυδιάς, το άρωμα των φρεσκοψημένων ψωμιών, τον καπνό από τα νοτισμένα ξύλα στο τζάκι που αναδύεται από τις καμινάδες.
Μέχρι την επόμενη φόρα..
Take care.
Billakos.
Τώρα που πλέον δεν αναρωτιέσαι.. Που να πάω; Τι να κάνω; Τι να δω; Και τι να φάω στην Ορεινή Αρκαδία ρίξε μια ματιά και στο αντίστοιχο φωτογραφικό υλικό εδώ.
